باغبام در طراحی ساختمان های مدرن ،مهندس محمد نادری مقدم |
باغبام در طراحی ساختمان های مدرن مهندس محسن عبیدی- مهندس محمد نادری مقدم بسمه تعالی مقدمه در دنیای امروز چشم انداز انسان از فضای شهری اطرافش تنها از محیط مصنوع تشکیل شده است و روز به روز سطح این محیطهای مصنوع نسبت به فضاهای طبیعی شهر در حال گسترش است.در ایران نیز پیرو همین روند، کالبد زندگی سنتی ما به زندگی آپارتمانی بدون هیچ گونه فضای طبیعی تغییر شکل داده اند، و این در حالی است که هنوز هم نیاز انسان به طبیعت در نهاد او زنده است. مسکن یکی از مهمترین ساخته های بشر و برطرف کننده نیاز او به پناهگاه می باشد.اگر بتوان در شهرها علاوه بر رفع این نیاز ،به نیازهای دیگر او که نور خورشید – هوای پاکیزه و سلامت جسم و روان هستند ،توجه داشت،می توان بسیاری از مشکلات ناشی از زندگی شهری و دور بودن از طبیعت را از زندگی شهری زدود. گیاهان نقشی اساسی در تصفیه هوا و حفظ منابع و جلوگیری از سیلاب دارند .علاوه بر این آنها نقش انکار ناپذیری در آرامش بخشی به انسان و ارضای حس زیبایی شناسانه ایفا می کنند .آوردن گیاهان به بام یعنی ایجاد محیطی سبز، زیبا و نیمه عمومی (مشاع) برای ساکنین آن ساختمان .به این ترتیب کیفیت زندگی (یعنی احساس رضایت از محیط) بالا می رود. تکنولوژی، راحتی و آسایش را با زندگی ماشینی به همراه آورده است . سوال اینجاست که چگونه میتوان نیازهای اصلی انسان، مثل پیوند با طبیعت را با استفاده از تکنولوژی برآورده کرد؟بامهای سبز یا (بامهای زندگی) راهی است که تکنولوژی به ما پیشنهاد می کند . بام سبز می تواند فضای سبز از دست رفته شهری را زنده سازد و موجب پایداری محیط و افزایش کیفیتهای محیطیگردد. در این مقاله، ضمن نگاهی بر ویژگیهای بام سبز، برای رفع کمبود فضای سبز شهرها به بیان مزیت های آن در راستای مبحث پایداری محیط و نگهداشت انرژی پرداخته میشود. تعریف بام سبز: یک بام سبز، بامی است که مقدار یا تمامی آن با پوشش گیاهی و خاک، یا با محیط کشت روینده، پوشانده می شود. همچنین به بیانی دیگر میتوان گفت بام سبز سقفی است، مسطح یا شیبدار، که قسمت هایی از آن یا کاملا پوشیده شده از گیاه است و بر روی یک پوسته ضدآب قرار میگیرد. بام های سبز می تواند گسترده و پهن تا ضخامت 200 میلی متر ویا با گیاهان کامل تری به اندازه درخت باشد .
تاریخچه بام سبز از گذشته تا حال استفاده از گیاهان بر روی دیوار و سقف ساختمان ها، بخصوص سقف ها در معماری ساختمان های قدیمی در کشورهایی چون ایسلند، اسکاندیناوی، سوئیس، آلمان و تانزانیا یک کار معمول بوده است . بر اساس تاریخ، مردم این کشورها از گیاهان به شکل مو یا درخت تاک بر ر وی دیوارها، سایه درختان کنار ساختمان و چمن روی بام استفاده می کردند، که سابقا به عنوان بام سبزشناخته و برای محافظت برابر باد و عایق حرارتی در زمستان، سایه و سرمایش در تابستان گرم و برای افزایش ارزش زیبایی ساختمان استفاده می شده است . امروزه با پیشرفت صنعت بام سبز، در بیشتر مناطق دنیا شایع شده است . در اروپا، بخصوص آلمان، در 30 سال گذشته یک سری تحقیقات آکادمیک گسترده بر روی بام های سبز انجام شده است. در حال حاضر بام های سبز یک جزء پذیرفته شده در
ساختمان های مدرن در اروپا هستند جایی که بعضی شهر ها یا حتی دولت استفاده از آنها
را واجب کرده است . در شهر لینز اتریش، بام سبز برای ساختمان های مسکونی و تجاری
با سطح بام بزرگ تر از 100 متر مربع اجباری شده است . بام های سبز ساختمان های
آلمان توسط پیمان حفاظت محیط فدرال، قوانین ساختمانی و قانون حفاظت از محیط ایالتی
تشویق وتقویت می شوند .
خانه های محافظ زمین دارای بام سبز هستند و هر کسی که تجربه گیاهان بالارونده از داربست را داشته در واقع تجربه ای از ساخت دیوار سبز را دارد . افزایش علاقه به بام ها و دیوار های سبز توسط افزایش دسترسی به تکنولوژی هایی که ساخت آنها را ساده تر و ارزان تر می کند به وجود می آید . دیوار ها و بام های سبز بیشتر در مناطق متراکم شهری برای جبران کمبود منظر سبز موجود، موثر هستند و تکنیک های دیوار سبز به عنوان عامل افزایش زیبایی در خانه ها و حومه ها و برای بهتر کردن اقلیم عمومی و خطر یورش آب می توانند کاربرد داشته باشند.
انواع
بامهای سبـــز در مقابل، بام سبز گسترده، محیط کشت سطحی و کم عمقی دارد و معمولاً قسمتی از یک سیستم بامی و قسمتی از ساختار ساختمان سبز می باشد. یک بام سبز گسترده به طور کلی در دسترس و مورد استفاده کارکردی نیست. بام شرکتMountain Equipment نمونه ای از یک بام سبز گسترده می باشد که در سال 1998 ساخته شده است. طبقه بندی دیگر در خصوص بامهای مسطح و شیبدار است. بامهای سبز شیبدار، مشخصه برجسته بسیاری از ساختمانهای اسکاندیناویایی هستند که نیازمند طراحی ساده تری در قیاس با بامهای تخت می باشند. چرا که شیب بام کاهش خطر نفوذ آب از طریق سازه بام را با استفاده از لایه های آب بندی و زه کشی کمتری نسبت به بام تخت موجب می گردد.
قسمتهای تشکیل دهنده بام سبز:
مزایای
بامهای سبز
معایب
بامهای سبز
منابع: - سلسله مقالات سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری تبریز - سایت اینترنتی آرک نویزwww. archnoise.com - باشگاه مهندسان ایران http://www.iran-eng.com - بام سبز،عاملی جهت توسعه پایدار و کاهش مصرف انرژی در ساختمان ، شمس الله فتاحی، شاهین حیدری ،علی عمرانی پور - سلسله مقالات سازمان پارکها و فضای سبز تهران - سایت اینترنتی ویکی پدیا http://www.wikipedia.org - سایت اینترنتی مرجع دانش http://www.civilica.com -
|